Psikolojinin Uygulamalı Alt Dalları

Psikolojinin uygulmalı alt dalları; akademik çalışmalarla elde edilen bilgilerin, sorunların tespit ve çözümünde uygulamaya konmasıyla ilgilenir. Psikolojinin uygulamalı alt dallarını 5 ana başlık altında inceleyeceğiz, bunlar:

• Klinik Psikoloji
• Endüstri Psikolojisi
• Eğitim Psikolojisi
• Psikolojik Danışma ve Rehberlik Psikolojisi
• Sağlık Psikolojisi

Klinik Psikoloji: Psikolojinin tıpta uygulanması sonucu ortaya çıkan bu alan davranış bozukluklarını tanıma, tedavi etme ve nedenlerini bilimsel olarak araştırmayı konu edinir. Hayal kırıklığı, stres, mesleki başarısızlık gibi etkenlerin neden olduğu ruhsal problemleri çözümlemeyi amaçlayan psikolog ve psikiyatristler telkin, hipnoz ve serbest çağrışım tekniklerini kullanırlar.

Psikolog, psikoloji eğitimi almış, Psikiyatrist ise tıp eğitimi almış olup sadece anormal davranışların tedavisi ile ilgilenen kişidir.

Serbest çağrışım: Psikolojik tedavilerde kullanılan ve hastadan mantıklı veya birbiriyle ilişkili olup olmadığına bakmaksızın aklına gelen her şeyi söylemesinin istendiği, bu yolla kurulacak diyalog yardımıyla hastalığın teşhis edilmeye çalışıldığı tekniktir.

Endüstri Psikolojisi (Örgütsel Psikoloji): Ülkemizde yeni gelişmekte olan bu uygulamalı alan, iş ortamındaki davranışlarla ilgilenir. Personel seçimi ve eğitimi, iş analizi, üretilen malların pazarlanmasında alıcı-satıcı etkileşimi ve yapılan reklamlar, iş verimi, işten alınan tatmin, ekip çalışması, çalışanların motivasyonu gibi konular bu alanın sağladığı verilere dayanmaktadır.

Eğitim Psikolojisi: Etkin, kalıcı öğrenme ve öğretmeyi konu edinen alandır. Hangi konunun kime ve hangi yöntemle öğretileceğini araştıran psikoloji dalıdır. Eğitim ortamının öğrenmeyi artıracak şekilde düzenlenmesi, öğrenme koşulları, öğrenme teknikleri, uygun eğitim programları, öğrencilerin okuldaki memnuniyetlerinin artırılmasıyla ilgili çalışmalar eğitim psikolojisinin başlıca konularıdır.

Psikolojik Danışma ve Rehberlik: Ruh sağlığı açısından normal, ancak gelişimsel ve uyum sorunları olan bireylere hizmet veren bu alan kendi içinde hizmet alanına göre eğitim, sağlık ve sosyal rehberlik; problem alanına göre ise kişisel, eğitsel ve mesleki rehberlik olarak ayrılmaktadır.

Sağlık Psikolojisi: Toplum sağlığını desteklemek ve sağlıksız davranışların azaltılmasını sağlamak üzerine çalışır. Zararlı madde kullanımının azaltılmasından, düzenli sağlık kontrollerinin artırılması ve kanser, kalp krizi gibi sağlık riskleri ile mücadeleye kadar toplum sağlığı ile ilgili çeşitli konular sağlık psikolojisinin ilgi alanındadır.

Psikolojinin Diğer Alt Dalları

Bu uygulamalı alanların yanında günümüzde gittikçe önemi artan psikoloji dalları da vardır. Bunlar:

• Yasaların yapımı ve uygulanması süreçlerinde ortaya çıkan evlat edinme, çocuk suçlular, sorgulama teknikleri, tanıklığın değerlendirilmesi gibi durumlarda psikoloji verilerinden yararlanıldığı adli psikoloji,
• Gürültü, hava kirliliği gibi fiziksel çevrenin insanın zihinsel süreçlerine ve davranışlarına nasıl etki ettiğini araştıran çevresel psikoloji,
• Dinlerin ve dinsel inancın insanların bilişsel süreçleriyle davranışlarını nasıl şekillendirdiği üzerinde bilimsel araştırmalar yapan din psikolojisi,
• Psikolojik olgu ve ilkeleri spor alanındaki insan davranışlarına (sporcuların motivasyonu, sporun topluma etkisi gibi) uygulayan spor psikolojisidir.